RAU SẠCH - TẮC TRÁI

Tắc (quất) còn được gọi là quất chua, quất ngọt, thuộc họ cam chanh (Rutaceae). Nhỏ bé nhưng giàu dưỡng chất và dược tính, trái tắc được mệnh danh là “loại chanh quý” của người Việt – không chỉ làm đẹp món ăn mà còn là vị thuốc dân gian đa năng.

Theo Đông y, trái tắc có vị chua ngọt, tính ấm, quy vào hai kinh phế và vị. Tắc có tác dụng kích thích tiêu hóa, giảm ho, tiêu đờm, giải cảm, giải rượu và làm đẹp da.

Thành phần hóa học của trái tắc:

Theo Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, trái tắc (quất) là loại quả nhỏ nhưng chứa hàm lượng dinh dưỡng đáng kể. Trong 100g trái tắc tươi có:

- Vitamin C (ascorbic acid): khoảng 30–50 mg – giúp tăng sức đề kháng, chống oxy hóa, phòng ngừa cảm cúm.

- Tinh dầu (trong vỏ và tép tắc): chứa các hợp chất như limonene, linalool, citral, pinene – có tính kháng khuẩn, kháng viêm và mùi thơm đặc trưng.

- Acid hữu cơ: chủ yếu là acid citric, malic, ascorbic – giúp thanh nhiệt, tiêu hóa tốt, ngăn ngừa sỏi thận.

- Flavonoid và polyphenol: gồm hesperidin, rutin, naringin – là chất chống oxy hóa tự nhiên, hỗ trợ bảo vệ mạch máu, giảm viêm.

- Pectin và chất xơ hòa tan: giúp nhuận tràng, giảm cholesterol xấu, điều hòa đường huyết.

- Caroten (tiền vitamin A): tốt cho thị lực, da và hệ miễn dịch.

- Các khoáng chất: như canxi, kali, phốt pho, magie, sắt – hỗ trợ cơ bắp, thần kinh, xương và huyết học.

Ngoài ra, trong vỏ tắc còn chứa saponin và một lượng nhỏ alkaloid, góp phần vào tác dụng kháng viêm và sát khuẩn.

Tác dụng của trái tắc:

- Giảm ho, long đờm, kháng viêm đường hô hấp: Nhờ hàm lượng cao tinh dầu (limonene, linalool) và flavonoid, tắc được dùng phổ biến để ngâm với mật ong, hỗ trợ điều trị viêm họng, cảm lạnh, ho khan, ho có đờm, khàn tiếng.

- Thanh nhiệt – giải cảm – hạ sốt: Nước tắc ấm pha với muối hoặc gừng có thể giúp giảm cảm mạo, ra mồ hôi, giải độc, giải rượu rất hiệu quả.

- Hỗ trợ tiêu hóa: Với tính acid nhẹ và lượng enzyme tự nhiên, tắc kích thích tuyến tiêu hóa, giảm đầy hơi, chướng bụng, ăn không tiêu.

- Ngừa sỏi thận và lợi tiểu: Acid citric giúp kiềm hóa nước tiểu, ngăn kết tinh oxalat canxi, hỗ trợ đào thải chất cặn qua đường tiết niệu.

- Chống oxy hóa – tăng cường miễn dịch: Hàm lượng vitamin C, flavonoid và caroten cao giúp trung hòa gốc tự do, tăng cường đề kháng, ngăn ngừa cảm cúm và lão hóa tế bào.

- Làm đẹp da – giảm thâm nám: Uống nước tắc pha loãng hoặc dùng ngoài da giúp làm sáng da, mờ vết thâm, nhờ khả năng kích thích sản sinh collagen từ vitamin C và ức chế melanin từ flavonoid.

- Hỗ trợ giảm cân: Nước tắc ít calo, lại giàu pectin và acid giúp giảm cảm giác thèm ăn, tăng chuyển hóa mỡ thừa, được ưa chuộng trong các chế độ ăn kiêng lành mạnh.

- Giải độc gan – hỗ trợ hạ men gan: Nhiều nghiên cứu cho thấy các hoạt chất trong tắc có thể hỗ trợ bảo vệ tế bào gan trước độc tố từ rượu bia, thuốc, đồng thời kích thích thải độc qua mật.

Những lưu ý khi dùng trái tắc:

- Không dùng khi đói bụng vì acid có thể gây kích ứng dạ dày.

- Người bị viêm loét dạ dày, trào ngược thực quản nên hạn chế.

- Dùng đúng liều lượng (2–3 trái/lần), tránh lạm dụng do có tính acid mạnh.

- Trẻ nhỏ dưới 12 tháng tuổi không nên dùng mật ong ngâm tắc.

- Khi dùng làm thuốc, nên chọn tắc chín cây, vỏ mỏng, không xịt thuốc bảo vệ thực vật.

Trái tắc – nhỏ mà có võ – là vị thuốc – thực phẩm quý từ thiên nhiên Việt Nam. Sự kết hợp giữa vị chua thanh, hương thơm nồng và khả năng chữa bệnh đã khiến trái tắc trở thành người bạn đồng hành lý tưởng trong gian bếp và tủ thuốc của mỗi gia đình.

Tham khảo Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam.

Tags: Cung cap rau sach, Cung cấp rau sạch, Cung cấp rau cho nhà hàng, Cung cấp rau cho khách sạn, Cung cấp rau cho Siêu thị, Cung cấp rau sạch ĐaLat, Cung cấp rau rừng, Cung cấp rau sỉ, Cung cấp rau sạch giá sỉ, Cung cấp rau giá sỉ tốt nhất, rau sach, rau an toan, Cung cấp rau cho chợ đầu mối, Cung cấp rau cho trung tâm hội nghị tiệc cưới, Cung cấp rau sạch tại văn phòng